Veilig sporten

De rol van vertrouwenscontactpersoon (VCP) is in het leven geroepen, om binnen een vereniging of bond een eerste aanspreekpunt te hebben voor leden die te maken hebben met seksuele intimidatie of ander ongewenst gedrag. De VCP is op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen. Daarnaast adviseren en stimuleren ze hun vereniging of bond om preventieve maatregelen te nemen. VCP-ers hebben een dubbele taak: de weg wijzen wanneer er vragen zijn en meedenken over preventie.
Zij fungeren als opvang voor leden met een klacht.

VCV heeft 2 vertrouwenscontactpersonen, te weten: Arjan van Wijk of Stephanie van de Haar
Neem contact op via vertrouwenspersoon@vcv.nu

U kunt ook de VCP van de Nevobo raadplegen: Janine Pleizier
Je kunt haar bereiken via mail of bel 06 4631 7335.
Wil je liever anoniem iets melden?  Anoniem een melding doen kan hier. 

Wel merken we dat de onzekere tijden ons nog niet voorbij zijn, voor ons als vereniging niet maar ook voor onze leden niet. De stijging van alle prijzen om ons heen maakt ons onzeker wat er gaat gebeuren met bijvoorbeeld de zaalhuur, maar baat ons ook zorgen voor onze leden. Wij denken graag mee als het financieel even tegen zit, dit kan door om contact op te nemen met penningmeester@vcv.nu of onze vertrouwenspersonen via vertrouwenspersoon@vcv.nu. Daarnaast zijn er ook verschillende fondsen zoals het https://jeugdfondssportencultuur.nl/fondsen/utrecht/.

Sociaal veiligheidsplan VCV Volleybal

• Inleiding
• Bewustwording
• Omgangsregels
• Begeleiders in de sport
• Gedragsregels begeleiders in de sport
• Werkwijze bij incidenten en screening nieuwe begeleiders
• Vertrouwenscontactpersoon (VCP)
• De taak van de Vertrouwenscontactpersoon
• Communicatie van het veiligheidsplan

Inleiding

VCV is een vereniging waar iedereen met plezier en veilig komt volleyballen.

Volleybalvereniging VCV Veenendaal wil iedereen de mogelijkheid bieden om te kunnen genieten van de volleybalsport. Zij wil een vereniging zijn waar iedereen zich thuis en veilig kan voelen, ongeacht zijn of haar sportieve capaciteiten. Een veilig sportklimaat begint met een sportieve en respectvolle omgang met elkaar. Daarnaast is het zaak rekening te houden met de grenzen die een ander aangeeft. Of gedrag grensoverschrijdend is, bepaalt niet de zender, maar de ontvanger, hoe die het ervaren heeft.

Als uitgangspunt voor het schrijven van dit beleidsplan is de toolkit ‘Beleid voeren tegen Seksuele Intimidatie en ander Grensoverschrijdend Gedrag voor sportverenigingen’ van het NOC*NSF gebruikt.

Dit beleidsplan is gericht op (ouders van) leden, trainers/coaches en overige vrijwilligers die bij de vereniging betrokken zijn.

Bewustwording

In de afgelopen jaren zijn er door de media verschillende incidenten over seksuele intimidatie of ander grensoverschrijdend gedrag in de sportwereld onder de aandacht gebracht. Naast aandacht voor de ‘ernstige zaken’ die in de media naar voren komen, is het voor een veilig sportklimaat ook belangrijke aandacht te geven aan ‘kleinere’ zaken die het plezier in sporten kunnen verminderen, zoals pesten, buitensluiten of niet respectvol gedrag naar leden, vrijwilligers, tegenstanders of scheidsrechters.

Hierdoor is er meer bewustzijn ontstaan op het organiseren van een sociaal veilige sportomgeving. Eén van de belangrijkste middelen om incidenten zoveel mogelijk te voorkomen, is het bespreekbaar maken van grensoverschrijdend gedrag.

Het is van belang om hierover beleid op te stellen:

• Binnen VCV zijn in 2022 twee Vertrouwenscontactpersonen (VCP) aangesteld.
• Binnen het bestuur is iemand aangesteld als aanspreekpunt voor het veiligheidsbeleid van de vereniging.
• Er zijn gedragsregels opgesteld die op de website te vinden zijn en waar nieuwe leden actief op gewezen worden.
• Het onderwerp bespreekbaar te maken bij leden, trainers, coaches, vrijwilligers en ouders. Dit o.a. door een activiteit te organiseren op de jaarlijkse startdag.
• Aan te geven dat er openlijk over dit onderwerp gesproken kan worden en het doel van omgang- en gedragsregels te benadrukken.
• In nieuwsbrieven zal dit onderwerp regelmatig langskomen.
• Dit onderwerp staat standaard op de agenda bij jeugdkamp-besprekingen en andere (jeugd)activiteiten

Omgangsregels

Het actief hanteren en uitdragen van omgangsregels helpt om overschrijding van grenzen te voorkomen. Dit wordt al bij veel andere sportverenigingen toegepast en kan dienen als ‘visitekaartje’ naar onze leden en bezoekers. We hangen ze zichtbaar op, afgedrukt in onze nieuwsbrief en plaatsen ze op de website en op facebook.

Hieronder de basis-omgangsregels voor alle leden en bezoekers van de vereniging.

Volleybalvereniging VCV wil iedereen de mogelijkheid bieden om te kunnen genieten van de volleybalsport.

•  We tonen respect voor elkaar, de tegenstanders en de scheidsrechters.
• We accepteren anderen en sluiten niemand buiten.
• We pesten of kwetsen anderen niet.
• We gedragen ons correct en sportief.
• We vallen anderen niet lastig met seksuele opmerkingen of grensoverschrijdend gedrag en respecteren elkaars grenzen.:
• We spreken elkaar aan op ongewenst gedrag.

Deze regels gelden algemeen binnen VCV, en verwachten we ook van onze bezoekers. Daarnaast is ieder team vrij om hierop aanvullende teamafspraken te maken die de sportiviteit en het respect verhogen. Sterker nog, we raden ieder team (jeugd en senioren) aan bij de start van het seizoen afspraken te maken over dergelijke zaken.

 Met elkaar moeten we het bovenstaande laten zien. VCV vindt dit belangrijk en wil daarom ongewenst gedrag voorkomen. Ga in gesprek met elkaar of met betrokkenen wanneer er ongewenste zaken spelen en/of benader de Vertrouwenscontactpersoon van de vereniging.

Begeleiders in de sport

Omgangsregels kunnen gezien worden als algemene uitgangspunten voor gedrag. In de sport is de relatie tussen de trainer en de sporter erg belangrijk. Uit onderzoek is gebleken dat veel situaties van grensoverschrijdend gedrag plaatsvinden wanneer er een verschil is in ‘machtspositie’, bijvoorbeeld trainer t.o.v. sporter, leeftijdsverschil, meerderen tegen 1 of fysiek verschil.

Daarom heeft de georganiseerde sport gedragsregels vastgesteld. Deze gedragsregels zijn gericht op trainers/ coaches/ begeleiders/ kaderleden (verder in de tekst begeleider genoemd) en maken deel uit van het Tuchtreglement van de sportbond. De gedragsregels geven aan waar de grenzen liggen in het contact tussen begeleider en sporter. Deze gedragsregels zijn opgesteld voor begeleiders in de sport aangezien uit cijfers blijkt dat plegers veelal begeleiders zijn en slachtoffers veelal sporters. Het bekendmaken van de ‘Gedragsregels begeleiders in de sport’ laat zien dat een sportvereniging werk maakt van het tegengaan van seksuele intimidatie en dat kan preventief werken. Daarbij is het belangrijk dat iedereen die betrokken is bij de sportvereniging op de hoogte is van deze gedragsregels.

Onderstaande gedragsregels zijn overgenomen uit de ‘Gedragsregels begeleiders in de sport’ zoals vastgesteld binnen de georganiseerde sport.

Deze gedragsregels zijn, anders dan omgangsregels, afdwingbaar. Als een of meerdere gedragsregels overtreden wordt dan kan een tuchtprocedure met tuchtrechtelijke sancties volgen vanuit de sportbond.

De gedragsregels vormen – aangevuld met de omgangsregels – een richtlijn voor de omgang tussen sporters en begeleiders. Beleid van VCV is dat iedere begeleider het eens is met de gedragsregels, deze gedragsregels worden in het begin van het seizoen toegevoegd bij zijn/haar contract en ondertekend.

Bestuur en VCP hebben een voorbeeldfunctie in het naleven van de gedragsregels, en het bespreken wanneer anderen zich hier niet aan houden.

Daarnaast is het van belang om 1-op-1 situaties zoveel mogelijk te vermijden – denk aan sporters die samen met een begeleider in een kleedkamer verblijven, samen reizen (zelfs in de auto naar een wedstrijd) of buiten het sporten 1-op-1 afspreken. Dergelijke situaties zijn een risico voor de sporter, maar ook voor de begeleider (denk aan beschuldigingen die niet na te gaan zijn).

Gedragsregels begeleiders in de sport*

1. De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig kan voelen.
2. De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast, én van het verder in het privéleven van de sporter door te dringen dan nodig is in het kader van de sportbeoefening.
3. De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
4. Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
5. De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
6. De begeleider onthoudt zich van (verbale) seksueel getinte intimiteiten via welk communicatiemiddel dan ook.
7. De begeleider zal tijdens training(sstages), wedstrijden en reizen en sportkampen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
8. De begeleider heeft de plicht – voor zover in zijn vermogen ligt – de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
9. De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
10. De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien de begeleider gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze gedragsregels zal hij de daartoe noodzakelijke actie(s) ondernemen.
11. In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen

 *Gedragsregels begeleiders in de sport’ zoals vastgesteld in Toolkit beleid seksuele intimidatie voor verenigingen. Een uitgave van de sportbonden NOC*NSF mei 2015

 Werkwijze bij incidenten en screening nieuwe begeleiders

Wanneer een lid van de sportvereniging zich niet houdt aan de gedragsregels dan heeft het bestuur de opdracht de regels te handhaven. Om dit te kunnen doen zal uitgezocht moeten worden wat er is voorgevallen. Het beginsel hoor en wederhoor moeten dan worden toegepast.

De sportbond kan de vereniging ondersteunen bij een dergelijk onderzoek maar ook met de afhandeling daarvan. Mocht het zo zijn dat er sprake is van seksuele intimidatie dan kan dit niet alleen op verenigingsniveau worden afgehandeld. In zo’n geval zal contact gezocht moeten worden met de sportbond en is het van belang dat de vereniging zeker niet zelfstandig onderzoek gaat doen of sancties op gaat leggen. De vereniging heeft ook een meldingsplicht – situaties van seksueel grensoverschrijdend gedrag moeten worden gemeld bij de bond (Centrum Veilige Sport Nederland), ook om te voorkomen dat het in de ‘doofpot’ gaat.

Vanzelfsprekend dient een dergelijke melding te worden gedaan met respect voor de privacy van zowel de potentiële dader als het slachtoffer.

De bond en de vereniging kunnen dan overleggen over het vervolg van de zaak. Deze werkwijze kan in veel gevallen wat overdreven lijken. Helaas leert de ervaring dat zaken die klein lijken toch groot kunnen zijn. Daarbij komt ook dat je als bestuurder door te overleggen rugdekking krijgt. Adviseurs van Vertrouwenspunt Sport ondersteunen zowel verenigingen als sportbonden bij de stappen die genomen moeten worden. Hieraan zijn geen kosten verbonden.

Het is van belang om te weten wie de vrijwilligers van VCV zijn. Beleid van de club is vrijwilligers die (jeugd)leden begeleiden te screenen voordat zij hun taak binnen de vereniging op zich nemen. Dit geldt voor trainers/coaches een aantal vrijwilligers en commissie leden.

Er wordt een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aangevraagd, zodat gecontroleerd wordt of er strafbare feiten zijn gepleegd die een risico vormen voor de functie binnen een bepaalde doelgroep waarvoor de VOG wordt aangevraagd. Op deze manier wordt meer inzicht verkregen over het verleden van bijvoorbeeld een nieuwe trainer, coach of verzorger. Een sportorganisatie die werkt met vrijwilligers, kan zich aanmelden voor de Regeling Gratis VOG op Gratisvog.nl. VCV heeft zich hiervoor aangemeld en daardoor kan de VOG digitaal en kosteloos worden aangevraagd. Het bestuur coördineert dit proces. NOC*NSF adviseert om iedere 3 jaar de VOG-aanvraag te herhalen.

 Registratiesysteem seksuele intimidatie

In een landelijk register worden voor alle sporten veroordeelde plegers van (seksuele) intimidatie en ongewenst gedrag bijgehouden. Via een aanvraag bij de gemachtigde van de NeVoBo kan voor nieuwe vrijwilligers, of bij onderbouwde verdenking van leden of bestaande vrijwilligers, worden gecontroleerd of deze persoon in het register is opgenomen.

Vertrouwenscontactpersoon (VCP)

VCV heeft officieel twee vertrouwenscontactpersonen aangesteld. De contactgegevens van de Vertrouwenscontactpersonen worden gecommuniceerd naar alle leden/vrijwilligers en via de website gepubliceerd. Op deze manier is er voor iedereen een duidelijk aanspreekpunt wanneer er sprake is van, of vragen zijn over, ongewenst gedrag en of seksuele intimidatie. De Vertrouwenscontactpersoon is binnen de sportvereniging bereikbaar voor alle leden. De Vertrouwenscontactpersoon is geen bestuurslid van de club.

De taak van een Vertrouwenscontactpersoon:

• Bereikbaar/ beschikbaar zijn voor leden die opmerkingen of vragen hebben over ongewenst- of grensoverschrijdend gedrag, intimidatie of matchfixing.
• Bij een melding:
  • Eerste opvang voor melder, slachtoffer of beschuldigde.
  • Vervolgstappen/ oplossingsrichting bespreken.
  • Rapporteren aan bestuur met inachtneming van de vertrouwelijkheid van het gesprek tussen vertrouwenscontactpersoon en melder.
  • Eventueel doorverwijzen naar vertrouwenspersoon bij Centrum veilige sport: 0900-2025590 of email: centrumveiligesport@nocnsf.nl.
  • Bestuur en Vertrouwenscontactpersoon overleggen wat er nodig is om de veilige sportomgeving te herstellen en wat er binnen het huidige beleid dient te worden aangepast.
  • Bestuur en de Vertrouwenscontactpersoon evalueren het proces en de communicatie hieromtrent met alle betrokkenen.
• Bij ongewenst gedrag:
  • Of gedrag grensoverschrijdend is, bepaalt niet de zender, maar de ontvanger, hoe die het ervaren heeft. De melder en beschuldigde gaan zo snel mogelijk met elkaar in gesprek, zodat uitgesproken kan worden wat er als ongewenst is ervaren en hoe dat in de toekomst voorkomen kan worden. Hier kan eventueel een derde persoon bij aanwezig zijn.
  • Indien de melder niet zelf het gesprek aan wil gaan met de beschuldigde, kan het bestuur deze taak op zich nemen. Hiervoor is uitdrukkelijk toestemming nodig van de melder. Het is raadzaam een derde persoon bij dergelijke gesprekken aanwezig te laten zijn.
  • Mocht er uit dit gesprek geen verbetering voor de toekomst blijken, dan kan de Vertrouwenscontactpersoon van de NeVoBo of het Meldpunt vertrouwenspersonen advies uitbrengen over de te nemen maatregelen.
  •  

Daarnaast kan de VCP het bestuur ondersteunen:

• Aandacht voor preventie
• Het onderwerp jaarlijks onder de aandacht brengen bij de jeugdteams met als primair doel om gesprek over diverse onderwerpen te stimuleren
• Erop toezien dat dit onderwerp op de agenda staat bij de bestuursvergaderingen en tijdens kampvergaderingen.
• Sociaal veiligheidsplan opstellen en actualiseren

Communicatie

Dit sociaal veiligheidsplan wordt actief uitgedragen door VCV. Voor communicatie van dit plan gelden de volgende afspraken:

1. In het VCV-beleidsplan wordt verwezen naar het veiligheidsplan van VCV: vcv.nu/veilig-sporten en beschikbaar gemaakt voor alle leden
2. Het veiligheidsplan wordt ieder jaar bij de start van het sportseizoen geactualiseerd, indien nodig.
3. De contactgegevens van de Vertrouwenscontactpersoon worden op de website geplaatst.
4. Gedragsregels en aandacht voor veilig sporten wordt actief uitgedragen naar de leden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:
   • De poster die is gemaakt m.b.t. omgangsregels wordt geplaatst op Facebook, Instagram en op de website bij het inschrijfformulier. (Nieuwe leden moeten deze omgangsregels kunnen lezen).
   • De gedragsregels worden bij nieuwe leden onder de aandacht gebracht door ouders erop te attenderen via het aanmeldformulier (link naar website). Bij het beantwoorden van de aanmelding wordt de flyer met VCV-gedragsregels meegestuurd.
   • Voor de huidige leden zal er bij de startdag van het seizoen aandacht besteed worden aan het thema. Indien gewenst stelt de VCP zich voor bij de (jeugd)teams met als primair doel het gesprek over diverse onderwerpen te stimuleren.
   • Bij kamp- en jeugd activiteiten wordt veilig sporten onder de aandacht gebracht. Staat standaard op de agenda